७४ प्रतिशत डिजेल र २० प्रतिशत पेट्रोल सवारीसाधनले प्रदूषण जाँचमा असफल
काठमाडौं महानगरपालिकाका अधिकारीहरूका अनुसार २० वर्षभन्दा पुराना सवारीसाधनहरूले अत्यधिक प्रदूषण गरिरहेको पाइएको छ।
७४ प्रतिशत डिजेल र २० प्रतिशत पेट्रोल सवारीसाधन प्रदूषण जाँचमा असफल
काठमाडौं महानगरपालिकाका अधिकारीहरूले आगामी दिनमा पनि प्रदूषण जाँच जारी राख्ने बताएका छन्।
७४ प्रतिशत डिजेल सवारीसाधन, जसमा २० वर्षभन्दा पुराना सवारीहरू पनि छन्, काठमाडौं उपत्यकामा हालै गरिएको प्रदूषण जाँचमा असफल भएका छन्।
काठमाडौं महानगरपालिकाको वातावरण विभागका अनुसार, काठमाडौंका सडकमा सञ्चालनमा रहेका २६१ बस, माइक्रोबस, र टाटा पिकअपमध्ये १९३ वटाले प्रदूषण जाँच पास गर्न सकेनन्। यस्तै, २० प्रतिशत पेट्रोल सवारीसाधन (व्यक्तिगत र सरकारी कार) पनि असफल भएका छन्।
“हालै परीक्षण गरिएका धेरै डिजेल सवारीसाधनहरूले अनुमति पाउने स्तरभन्दा धेरै बढी कालो धुवाँ फालिरहेको पाइयो,” काठमाडौं महानगरपालिकाका यातायात विज्ञ सल्लाहकार जगतमान श्रेष्ठले भने। “२० वर्षभन्दा पुराना धेरै सवारीसाधनले पनि परीक्षणमा असफलता व्यहोरेका छन्।”
सरकारले विगतमा २० वर्षभन्दा पुराना सवारीसाधन देशभर प्रतिबन्ध लगाउने योजना सार्वजनिक गरे पनि यो निर्णय अझै कार्यान्वयनमा आएको छैन।
महानगरले जनवरी १३ देखि ट्राफिक प्रहरी, संघीय सरकारको वातावरण विभाग, र यातायात व्यवस्था विभागसँगको समन्वयमा सवारी प्रदूषण जाँचको अभियान थालेको हो।
महानगरले सवारी चालकहरूलाई इन्जिन मर्मत गर्न चेतावनी दिएको छ। असफल भएका सवारीसाधनहरूबाट लिखित प्रतिबद्धता पनि लिइएको छ। इन्जिन मर्मत नगरेको खण्डमा एक साताभित्र जरिवाना र कानुनी कारबाही गरिने चेतावनी अधिकारीहरूले दिएका छन्।
श्रेष्ठका अनुसार, “हाल जनचेतना अभिवृद्धिका लागि जाँच गरिरहेका छौँ, तर निर्देशनको पालना नगरे सवारीसाधन सञ्चालनमा रोक लगाउन स्थानीय सरकारले अधिकार प्रयोग गर्नेछ।”
महानगरले डिजेल र पेट्रोल सवारीसाधनका लागि छुट्टाछुट्टै धुवाँ परीक्षण मिटर खरिद गरेको छ। दुई मेकानिकल इन्जिनियरलाई यो कामको लागि तालिम दिइएको छ।
यद्यपि सवारी प्रदूषण जाँच संघीय सरकारको मुख्य जिम्मेवारी हो, संविधानअनुसार स्थानीय सरकारलाई पनि प्रदूषण न्यूनीकरणका उपायहरू लिन सशक्त गरिएको छ।
काठमाडौं महानगरले वातावरण तथा प्राकृतिक स्रोत संरक्षण ऐन-२०२१ अनुसार प्रदूषण नियन्त्रण मापदण्ड विकास गरेको छ। परीक्षणका क्रममा देखिएको समस्या अनुसार धेरै सवारीसाधनहरू समयमै मर्मत नगर्नु, वार्षिक परीक्षण अगाडि मात्र सर्भिसिङ गर्नुजस्ता कारणले कालो धुवाँ निकालिरहेका छन्।
महानगरले परीक्षणलाई निरन्तरता दिने जनाएको छ।
