### सिन्धुली सडक: करोडौं लागतको परियोजना असामयिक क्षतिमा
नेपालमा ३४ करोड रुपियाँको लागतमा निर्माणाधीन सिन्धुली सडक अहिले प्रारम्भिक क्षति भइसकेको छ। नयाँ निर्माण गरिएको यो सडक, जसले यात्रुहरूको सुविधा र क्षेत्रको जडानमा सुधार ल्याउने अपेक्षा गरिएको थियो, अब गम्भीर समस्यामा परेको छ। सडकको सतह चढिरहेको र पिलिइरहेको अवस्था देखिन्छ, जसको परिणाम स्वरूप यो सडक एक हप्ता भन्दा बढी टिक्न नसक्ने स्थिति पुगेको छ। यसले निर्माणको गुणस्तर र सडकको दीर्घायुका
बारेमा गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।
#### परियोजना परिचय र अपेक्षाहरू
सिन्धुली सडक परियोजना नेपालमा एक महत्त्वपूर्ण पूर्वाधार निर्माणको रूपमा चिनिएको थियो। यो ३४ करोड रुपियाँको लागतमा निर्माण गर्ने सम्झौता गरिएको थियो, जसले क्षेत्रीय जडानमा सुधार ल्याउने, यातायात जाम कम गर्ने र आर्थिक गतिविधिहरूलाई बढावा दिने अपेक्षा गरिएको थियो। तर, यो सडक हाल अन्तिम चरणमा पुगेको छ भने पनि, यसले पहिले नै चिन्ताजनक असफलता देखाएको छ।
#### असामयिक क्षति: सडकको सतह छुट्दै जाने
स्थानीय बासिन्दा र चालकहरूले भनेका छन् कि नयाँ बनेको सडक चाँडै बिग्रिरहेको छ। विशेषत: सडकको सतह, जसलाई हालै राखिएको थियो, विभिन्न स्थानहरूमा पिलिइरहेको छ। निर्माण सम्पन्न भएको एक हप्ता भित्रै यो क्षति यति ठूलो देखिएको छ कि यो सडकको निर्माण सामग्री र प्रक्रिया, दुबैको गुणस्तरमाथि प्रश्न उठाउनुपर्ने अवस्थामा छ।
स्थानीय चालक र पैदल यात्रीहरूको
भनाइमा यो सडकलाई यदि चाँडै मर्मत नगरेको खण्डमा, एक हप्ता भित्रै यो प्रयोगमा आउन नसक्ने स्थिति पर्नेछ। सडकको सतहको यो क्षति सुरक्षा जोखिम मात्रै होइन, दैनिक यात्रामा असुविधा पनि पुर्याइरहेको छ।
#### निर्माण गुणस्तर र जवाफदेहीता
यो घटनाले नेपालका सडक निर्माण परियोजनामा गुणस्तर नियन्त्रणको समस्यामा ध्यान आकर्षित गरेको छ। यत्रा ठूलो सार्वजनिक लगानीको बाबजुत, यस परियोजनाको असफलताले निर्माणमा प्रयोग भएका सामग्रीहरूको गुणस्तर कम रहेको वा निर्माण प्रक्रियामा त्रुटिहरू भएको संकेत दिन्छ। निर्माण कार्यको निगरानी र नियन्त्रण कति कडा भएको हो, यसको बारेमा सवाल उठ्न थालेका छन्।
यसको अतिरिक्त, सडकको प्रारम्भिक क्षति यस कुरा पनि जनाउँछ कि परियोजनामा संलग्न ठेकेदार र स्थानीय प्रशासनको जवाफदेहीता कमजोर थियो। मजबूत निगरानी र गुणस्तर सुनिश्चित गर्नका लागि प्राधिकृत निकायले पर्याप्त काम नगरेको जस्तो देखिन्छ।
#### स्थानीय समुदायमा प्रभाव
स्थानीय समुदायका लागि सिन्धुली सडकको क्षति ठुलो असर पुर्याउने छ। यो सडक सामान्य यातायातको लागि मात्र नभइ, किसान, व्यापारी र मजदुरका लागि एक महत्त्वपूर्ण सम्पर्क मार्ग हो जसले मालसामान ढुवानी गर्न, बजारमा जान र काममा जान मद्दत पुर्याउँछ। सडकको बिग्रिएको अवस्था यातायात ढिलाइ, लागत वृद्धिमा वृद्धि र सडक दुर्घटनामा वृद्धि गर्न सक्छ।
साथै, सडकको खराब अवस्थाले स्थानीय
जनताको सार्वजनिक पूर्वाधार परियोजनामा विश्वास घटाउन सक्छ। यदि चाँडै समाधान नआएमा, यो जनताका बीच असन्तोषको कारण बन्न सक्छ र सरकारी कोषको प्रबन्धनमा सुधारको माग गरिन सक्छ।
#### के गर्नु पर्छ?
सिन्धुली सडकको क्षति समाधान गर्न तुरुन्तै कदम चाल्नु आवश्यक छ। निर्माण कार्य र प्रयोग गरिएका सामग्रीहरूको गहिरो परीक्षण गर्नुपर्नेछ ताकि समस्याको जड पत्ता लगाउन सकियोस। यदि यो सडक मानक अनुसार निर्माण गरिएको पाइएन भने, ठेकेदारलाई जिम्मेवार ठहराईयोस् र सरकारलाई यस सडकको मर्मत वा पुनर्निर्माण गर्न आवश्यक कदम चाल्नु पर्नेछ।
अझै, आगामी सडक निर्माण परियोजनाहरूको लागि कडा निगरानी र गुणस्तर सुनिश्चितता प्रक्रिया आवश्यक छ। स्थानीय प्रशासनले यो सुनिश्चित गर्नुपर्छ कि सार्वजनिक कोषको उपयोग प्रभावकारी ढंगले गरियोस् र ठेकेदारले उच्चतम स्तरको पेशेवरिता र कौशलका साथ काम गर्नेछन्।
#### निष्कर्ष
सिन्धुली सडक परियोजना, जसले स्थानीय समुदायलाई सुविधा पुर्याउने अपेक्षा राखेको थियो, अहिले निर्माणको प्रारम्भिक असफलताले समस्यामा परेको छ। एक हप्ता भित्र सडकको सतह पिलिइरहेको अवस्था प्रष्ट रूपमा देखाउँछ कि नेपालका पूर्वाधार निर्माण परियोजनामा जवाफदेहीता र गुणस्तर सुनिश्चितता सुधार गर्नुपर्ने आवश्यकता छ। यो महत्त्वपूर्ण ३४ करोड रुपियाँको परियोजना खेर जान नदिन र सडकलाई सुरक्षित र दीर्घकालीन बनाउन स्थानीय प्रशासन र ठेकेदारले तुरुन्त समाधान ल्याउन आवश्यक छ।
सडक बनि नसक्दा ठाउँ–ठाउँमा भ्वाङ, सिन्धुलीमा चकमके सडकको हरिविजोग !
November 28, 2024
0